Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sandomierzu jest publiczną uczelnią zawodową utworzoną na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sandomierzu ( Dz. U. Nr 160, poz. 1129) i jest jedyną tego typu placówką w województwie świętokrzyskim.

Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Stefana Jurgi z dnia 18 września 2007 r. uczelnia otrzymała uprawnienia do prowadzenia studiów pierwszego stopnia na kierunkach: filologia ( 3 letnie studia licencjackie) i ogrodnictwo (3,5 letnie studia inżynierskie).

Uczelnia, która  stała się niezbędnym podmiotem dla efektywniejszego wsparcia rozwoju miasta i regionu powstała dzięki staraniom grupy inicjatywnej o następującym składzie:

- Jego Ekscelencja Biskup Sandomierski ksiądz prof. dr hab. Andrzej Dzięga (obecnie  Arcybiskup Metropolita Szczecińsko – Kamieński),

- Senator RP Adam Massalski,

- Posłowie na Sejm RP: Krzysztof Lipiec i Jarosław Rusiecki,

- Deputowany do Parlamentu Europejskiego dr Czesław Siekierski,

- ówczesny Marszałek Województwa Świętokrzyskiego - Franciszek Wołodźko,

- ówcześni starostowie sandomierscy: Mieczysław Sawa i Marek Kwitek,

 - Burmistrz Miasta Sandomierza – Jerzy Borowski,

- ówczesny wiceprzewodniczący Sejmiku Samorządowego Województwa Świętokrzyskiego Ryszard Nagórny,

oraz profesorowie: Józef Szymański, Stanisław Adamczak, Ryszard Szczygieł, Ryszard Tokarski, Stanisław Grabias. Honorowy patronat dla tej inicjatywy objął wicepremier Przemysław Gosiewski.

Pierwszym rektorem PWSZ w Sandomierzu (pełniącym zresztą tę funkcję do dziś) został prof. dr hab. Antoni Gawron, związany z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Uczelnia kształci na dwóch kierunkach studiów – filologii ze specjalnościami : język angielski z językiem niemieckim i język niemiecki z językiem angielskim oraz ogrodnictwie ze specjalnością produkcja ogrodnicza.

Studia na anglistyce lub germanistyce trwają 3 lata, kończą się tytułem licencjata i zapewniają przygotowanie do nauczania tych języków w różnych typach szkół, zaś przygotowanie tłumaczeniowe daje możliwość odnalezienia się w biznesie czy usługach.

Studia na ogrodnictwie trwają 3,5 roku (7 semestrów) i kończą się uzyskaniem tytułu inżynierskiego. Nabyte umiejętności i wiedza z pewnością pozwolą na samodzielne prowadzenie nowoczesnego gospodarstwa ogrodniczego. Bogaty program zajęć praktycznych, w tym 8 – tygodniowe praktyki zagraniczne uczynią z absolwenta poszukiwanego fachowca w tej dziedzinie.

Od początku  swej działalności  Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa  w Sandomierzu  współpracuje z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej i Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie, a także z Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Już w pierwszych miesiącach swego istnienia PWSZ w Sandomierzu aktywnie włączyła się w działania lokalnego środowiska naukowego.

W listopadzie 2007 r. uczelnia dołączyła do grona organizatorów Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej  „Ogrodnictwo Ziemi Sandomierskiej”.

Niezwykłym wydarzeniem w działalności PWSZ w Sandomierzu było otrzymanie wspaniałego daru od mieszkańców niemieckiego miasta Emmendingen. Przekazali oni nowej sandomierskiej uczelni ponad pięć tysięcy wartościowych i pomocnych w procesie dydaktycznym książek.

Księgozbiór wzbogaciły także dary innego partnerskiego miasta Sandomierza , z Newark-on Trent.

Budynek, w którym mieści się uczelnia, przekazały na jej rzecz władze powiatu sandomierskiego . Do dyspozycji studentów jest prawie 1300 metrów powierzchni użytkowej i nowocześnie wyposażone sale wykładowe.

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sandomierzu została utworzona z myślą o wyrównaniu szans edukacyjnych  i przybliżeniu edukacji na poziomie wyższym młodzieży sandomierskiej oraz okolicznych ośrodków, dla której wielkie ośrodki akademickie z różnych względów byłyby niedostępne.